SKKN Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non

Nội dung tài liệu: SKKN Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non

1. SÁNG KIẾN: “Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ DỊU Họ và tên:Nguyễn Thị Dịu Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hồng Giang Chức vụ: Tổ trưởng tổ Mẫu giáo. Giáo viên dạy lớp 5 – 6 tuổi A “Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trường mầm non” PHỤ LỤC II TÓM TẮT NỘI DUNG SÁNG KIẾN CỦA CÁ NHẬN ĐỀ NGHỊ Họ và tên:Nguyễn Thị Dịu Đơn vị công tác: Trường Mầm non Hồng Giang Chức vụ: Tổ trưởng tổ Mẫu giáo. Giáo viên dạy lớp 5 – 6 tuổi A
2. 1. Là tác giả của sáng kiến: “Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” 1.1 Tóm tắt giải pháp trong sáng kiến * Sáng kiến gồm 5 giải pháp cụ thể như sau: - Giải pháp 1: Nghiên cứu tài liệu về phương pháp giáo dục STEAM. - Giải pháp 2: Xây dựng môi trường hoạt động STEAM. - Giải pháp 3: Ứng dụng công nghệ và tích hợp các yếu tốt STEAM vào giảng dạy. - Giải pháp 4: Lồng ghép các dự án STEAM trong hoạt động học. - Giải pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh phát triển sự sáng tạo của trẻ qua phương pháp giáo dục STEAM. 1.2 Đơn vị áp dụng sáng kiến: Trường Mầm non Hồng Giang 1.3 Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ tháng 10 năm 2023 2. Lợi ích kinh tế - xã hội thu được do áp dụng sáng kiến: - Từ việc nghiên cứu, học hỏi đã giúp tôi soạn bài có nhiều sáng tạo, không bị sai sót. Từ đó giúp tôi tiết kiệm được thời gian cũng như chi phí trong quá trình in ấn. - Việc phụ huynh ủng hộ phế liệu, phế thải và nguyên liệu thiên nhiên sẵn có ở chính nhà của trẻ giúp tiết kiệm được nguồn kinh phí đáng kể từ sử dụng đồ chơi làm bằng nguyên vật liệu phế thải, tái chế. Giảm bớt được kinh phí đóng góp cho phụ huynh trong việc mua sắm đồ dùng đồ chơi cho trẻ. Không chỉ vậy mà hoạt động này còn góp phần bảo vệ môi trường thêm xanh – sạch – đẹp. - Phụ huynh hỗ trợ ngày công lao động, trang trí lớp học đầu năm, tham gia cùng nhà trường tổ chức các hoạt động cho trẻ. Đây không chỉ là nguồn hỗ trợ kinh tế mà còn là nguồn động viên tinh thần đối với giáo viên và nhà trường. Từ đây giúp cho mối quan hệ giữa giáo viên, phụ huynh và nhà trường ngày càng gắn bó.
3. PHỤ LỤC III CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ------------------------- ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN HIỆU QUẢ ÁP DỤNG, PHẠM VI ẢNH HƯỞNG SÁNG KIẾN Kính gửi: - UBND huyện Đông Hưng - Hội đồng đánh giá, công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến cấp cơ sở a) Họ và tên: Nguyễn Thị Dịu tác giả sáng kiến Năm sinh: 1997 Nơi thường trú: xã Thăng Long, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình Trình độ chuyên môn: Đại học Chức vụ công tác: Tổ trưởng tổ Mẫu giáo. Giáo viên dạy lớp 5 – 6 tuổi A Nơi làm việc: Trường Mầm non Hồng Giang Điện thoại: 0396582225 Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100% Là tác giả đề nghị xét công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng sáng kiến: Tên sáng kiến: “Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát riển nhận thức (hoạt động khám phá); Lĩnh vực phát triển thẩm mỹ (hoạt động tạo hình); Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ (hoạt động làm quen
4. với văn học); Lĩnh vực phát triển nhận thức (hoạt động làm quen với toán). - Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 03 tháng 10 năm 2023 đến ngày 10 tháng 5 năm 2024 - Đơn vị áp dụng sáng kiến: 1. Tên đơn vị: Trường Mầm non Hồng Giang Địa chỉ: Thôn Nam an, xã Hồng Giang, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình Điện thoại: 0904462819 Hồ sơ yêu cầu đánh giá, công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến/đề tài nghiên cứu khoa học: Đơn yêu cầu công nhận; Báo cáo sáng kiến hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng; Quyết định công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng sáng kiến/đề tài nghiên cứu khoa học (đối với sáng kiến đề nghị xem xét đánh giá, công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng toàn tỉnh); Quyết định công nhận sáng kiến, đề tài nghiên cứu khoa học cơ sở (đối với sáng kiến, đề tài nghiên cứu khoa học đề nghị xem xét đánh giá, công nhận hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng cơ sở). Các tài liệu, hình ảnh, sản phẩm hoặc mô hình liên quan + Ảnh minh họa sáng kiến/ đề tài NCKH được áp dụng trong thực tế Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong hồ sơ là trung thực, đánh giá đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Hồng Giang, ngày 16 tháng 5 năm 2024 TÁC GIẢ
5. PHỤ LỤC IV BÁO CÁO SÁNG KIẾN Hiệu quả áp dụng, phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến I. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp ứng dụng giáo dục STEAM trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” II. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến: 1. Cơ sở khoa học Giáo dục STEAM là quá trình giáo dục có sự tích hợp kiến thức, kĩ năng của hai hay nhiều lĩnh vực khoa học, công nghệ, kĩ thuật, toán học, nghệ thuật một cách hài hoà theo một dự án/chủ đề chung gắn với thực tiễn, phù hợp với nhận thức, nhu cầu, hứng thú của người học và hướng đến phát triển những năng lực cần thiết cho cuộc sống thực của người học STEAM là chữ viết tắt của cụm các từ Science – Technology – Engineeringing – Art – Mathematics. Giáo dục STEAM là phương pháp giảng dạy mà đó là sự tích hợp của 5 thành tố. Phương pháp giáo dục STEAM ra đời từ ý tưởng sáng tạo của Trường Thiết Kế Rhode Island (Hoa Kỳ). Ý tưởng này ngày càng nhận nhiều phản ứng tích cực và đang được nhân rộng trên khắp nước Mỹ. STEAM cũng đã được ứng dụng thêm tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới và được xem là là phương pháp giáo dục phổ biến, tiên tiến nhất hiện nay. Cho đến nay, trong số các nước sử dụng giáo dục STEAM trên thế giới, các nhà giao dục tại việt Nam cũng đã tích cực đón nhận và vận dụng phương pháp này. STEAM là phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Theo đó, mô hình giáo dục STEAM là quá trình tích hợp kiến thức giữa các môn khoa học, kỹ thuật, toán học, công nghệ, qua đó xây dựng cho học sinh các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay. Trẻ mầm non không học lý thuyết hàn
6. lâm, qua những lời nói suông, giảng giải mà chúng học qua chính những trải nghiệm - thực làm, thực học. Vì thế khi cho trẻ quan sát và thực hiện một thí nghiệm khoa học, hãy chỉ tập trung vào việc đặt câu hỏi để trẻ tự nói ra những thay đổi, những hiện tượng mà trẻ nhìn thấy và nghe thấy; tập trung vào giúp trẻ phát hiện những thay đổi, những diễn biến của hiện tượng. Trong giáo dục STEAM, về hình thức có 3 cách tích hợp bao gồm: Tích hợp đa môn (tích hợp theo chủ đề) Tích hợp liên môn Tích hợp xuyên môn Bên cạnh đó, với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật trên thế giới hiện nay thì nhu cầu việc làm liên quan đến STEAM ngày càng lớn đòi hỏi ngành giáo dục cũng phải có những sự thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội. Giáo dục STEAM có thể tạo ra những con người có thể đáp ứng được nhu cầu công việc của thế kỷ mới có tác động lớn đến sự thay đổi nên kinh tế đổi mới. Phương pháp này sẽ phát triển các kỹ năng cho trẻ để chúng có thể sử dụng trong cuộc sống tương lại, đặc biệt với môi trường công nghệ hóa, hiện đại hóa như hiện nay. 2. Cơ sở thực tiễn Phương pháp giáo dục STEAM không chỉ áp dụng với trẻ cấp mẫu giáo (3 – 6 tuổi) mà còn có thể áp dụng với trong độ tuổi mầm non (0 – 6 tuổi) và đây chính là phương pháp giao dục sớm. Điều này hoàn toàn không vô nghĩa mà trái lại là tiền đề sớm để khi bước vào giai đoạn mầm non, trẻ đã có thể sẵn sàng. Giáo dục mầm non là một mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ từ 0-6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người. Trong những năm gần đây bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới nội dung phương pháp giáo dục dựa trên phương pháp nghiên cứu khoa học về giáo dục mầm non. Giúp giáo
7. viên lựa chọn và tổ chức hoạt động học cho trẻ theo phương châm “Học bằng chơi - Chơi mà học” để tạo môi trường lành mạnh giúp trẻ hình thành nhân cách và trí tuệ phát triển toàn diện mọi mặt ngay còn nhỏ. Qua thời gian giảng dạy tôi nhận thấy rằng nếu giáo viên dạy trẻ theo phương pháp truyền thống, theo lý thuyết không gắn với thực tiễn, sẽ mất một khoảng thời gian để trẻ lĩnh hội kiến thức, để trẻ hiểu làm thế nào để phương pháp dạy trên lý thuyết chuyển thành ứng dụng vào cuộc sống thực tế của trẻ, để thu hút cho trẻ tham gia tích cực, hứng thú vào hoạt động học theo phương pháp STEAM không phải là việc dễ làm. Vì vậy, để trẻ hứng thú, tích cực hơn trong các hoạt động học yêu cầu giáo viên phải kiên trì, sáng tạo, đổi mới trong phương pháp giảng dạy. Nhận biết được tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học, tôi đã nghiên cứu lựa chọn nhiều phương pháp để tổ chức các hoạt động cho trẻ. Phương pháp mà tôi tâm đắc và đã áp dụng hiệu quả là lồng ghép phương pháp STEAM. Vì vậy, tôi đã quyết định chọn đề tài: “ Một số biện pháp ứng dụng giáo dục Steam trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” để nghiên cứu. III. Mô tả giải pháp kỹ thuật III.1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến Giáo dục Mầm non đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Để đào tạo những con người có trí thức có khoa học, có tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc, yêu lao động, yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước và sáng tạo. Những phẩm chất ấy con người phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong tương lai. STEAM không phải là phương pháp có thể áp dụng một cách dễ dàng, nhưng hiệu quả giáo dục mà nó mang lại cho
8. trường học nói chung và trẻ mầm non nói riêng là vô cùng lớn. Trường học sẽ không còn là nơi chỉ giảng dạy cho trẻ những lý thuyết mơ hồ mà nó còn trở thành nơi cho chúng những trải nghiệm thú vị nhất, được khôn lớn, trưởng thành qua kiến thức trong đời thực, theo đúng tiêu chí chơi thông minh và học tập cũng vui vẻ. Con đường trải nghiệm STEAM là con đường vô cùng lý thú. Khi được học tập theo phương pháp này, bạn sẽ thấy trẻ rất tập trung, say sưa khám phá, qua đó trí tò mò được thỏa mãn và trên hết là giúp khơi gợi niềm đam mê, tình yêu mãnh liệt đối với khoa học và công nghệ. Ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong các hoạt động cho trẻ mẫu giáo là mang khoa học, công nghệ, kĩ thuật, nghệ thuật, và toán học đến với các con một cách đơn giản, nhẹ nhàng, gần gũi với những bài học, đồ dùng, mang đến cho trẻ những điều thú vị trong hoạt động. Các kiến thức và kỹ năng này không nặng tính lý thuyết mà được tích hợp lồng ghép bổ trợ vào các hoạt động thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày , giúp cho trẻ mầm non bước ra đời sẽ rất năng động và dễ dàng hòa nhập với các môi trường mang tính quốc tế. Phương pháp STEAM mang đến một chiến lược giáo dục cải tiến hiệu quả cao cho lĩnh vực giáo dục mầm non. Thông qua hình thức tích hợp với nghệ thuật, trẻ sẽ dễ dàng khám phá ra các giai đoạn khác nhau của vấn đề thông qua bài học. Trên thực tế tại các trường mầm non nói chung và Trường Mầm non Hồng Giang của chúng tôi nói riêng, phương pháp STEAM đã được các nhà trường quan tâm xong một số nội dung khi cho trẻ tham gia các hoạt động STEAM còn có những thuận lợi, khó khăn đó là: * Thuận lợi - Được sự quan tâm chỉ đạo sát sao về chuyên môn của ban giám hiệu nhà trường và được sự giúp đỡ của các đồng chí giáo viên trong tổ. - Giáo viên: Có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề mến trẻ. Có trình độ chuyên môn đạt chuẩn, nắm được phương pháp biết cách tổ chức các hoạt động theo chương trình giáo dục mầm
9. non mới. Biết làm và sử dụng giáo án điện tử. Cô mạnh dạn, tự tin. Luôn trau dồi kiến thức để nâng cao trình độ chuyên môn. - Về phía phụ huynh: Phụ huynh đã chủ động tham gia đóng góp kinh phí đầy đủ theo quy định của nhà trường, thường xuyên đóng góp những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và vui chơi cho các cháu. VD: Bìa, lịch, hồ dán, giấy - Về phía trẻ: Trẻ học cùng độ tuổi, đi học đều, tỷ lệ chuyên cần cao. - Cơ sở vật chất: Có phòng nhóm sạch sẽ, thoáng mát, đủ bàn, ghế, ti vi máy tính đồ dùng cho trẻ hoạt động. * Khó khăn - Với trẻ: + Một số trẻ còn nói ngọng nói lắp và nhút nhát chưa tích cực tham gia vào các hoạt động học tập cũng như vui chơi ở lớp. + Nhận thức của trẻ không đồng đều, một số trẻ còn chưa mạnh dạn tham gia vào các hoạt động. - Về phía phụ huynh: Vì phần lớn phụ huynh làm công nhân nên ít có thời gian để quan tâm đến con em mình và chưa thực sự am hiểu về phương pháp dạy học theo phương pháp Steam. - Cơ sở vật chất: Diện tích lớp chật, số trẻ lại đông, đồ dùng phương tiện phục vụ cho giảng dạy còn chưa thật đầy đủ. Do vậy ảnh hưởng đến việc tổ chức các hoạt động học cho trẻ. - Về phía giáo viên: Chưa có nhiều kinh nghiệm với phương pháp giáo dục Steam trong hoạt động học, vì vậy áp dụng phương pháp này còn lúng túng, tổ chức một số hoạt động còn chưa linh hoạt. Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá đúng khả năng của trẻ để có phương hướng phấn đấu đạt được kết quả cao trong giảng dạy. Ngay từ đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá xếp loại đúng năng
10. lực của trẻ qua số liệu sau: Bảng A: Đánh giá trẻ lớp 5 - 6 tuổi A đầu năm học 2023 – 2024 Nội dung khảo sát Tổng số trẻSố trẻ đạt Tỷ lệ (%) Ghi chú Sáng tạo 30 13 43,3% Tự tin 30 11 36,7% Giải quyết vấn đề 30 14 46,7% Kiên trì 30 15 50% Tập trung 30 16 53,3% Hợp tác, chia sẻ 30 11 36,7% * Nhận xét: Qua khảo sát, đánh giá kết quả tôi tìm ra một số nguyên nhân dẫn tới kết quả đạt được của trẻ còn thấp đó là: Trong khi tham gia các hoạt động Steam trẻ chưa tập trung chú ý, tham gia chưa hứng thú. Trẻ vẫn còn e dè, sợ sệt, nhút nhát, chưa tự tin, mạnh dạn, trong các hoạt động. Do hình thức tổ chức chưa linh hoạt chưa kích thích hứng thú cho trẻ hoạt động. Đồ dùng trực quan còn ít, chưa đẹp, chưa hấp dẫn. Qua một số tiết học chất lượng trên trẻ chưa cao, đa số trẻ còn thụ động khi thực hiện hoạt động Steam, trẻ chưa bộc lộ rõ tính mạnh dạn tự tin trong các hoạt động, chưa phát huy được tính tích cực, óc sáng tạo cũng như chưa biết cách hợp tác, chia sẻ với các bạn khác ở trẻ vì vậy chất lượng của hoạt động chưa cao. Với kết quả trên, tôi đã suy nghĩ và đưa ra đề tài “ Một số biện pháp ứng dụng giáo dục Steam trong một số hoạt động giáo dục cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non” nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.